Soms wordt een argument gebruikt dat goed in het gehoor ligt, warm aanvoelt of redelijk lijkt, maar waaraan door de spreker zelf geen argumentatieve waarde kan worden toegekend, omdat het geheel zijn punt niet is.
Voorbeeld:
P: Israël moet nu stoppen met bombarderen, want Israël gebruikt disproportioneel geweld tegen Libanon (Hezbollah) en de Palestijnen (Hamas)!
O: Gebruik van proportioneel geweld mag dan wel?
P: Israël heeft helemaal geen geweld te gebruiken. Israël heeft in die regio niets te zoeken.
O: Dus de stelling is, dat Israël als staat (in die regio) geen bestaansrecht heeft.
Wat aanvankelijk lijkt te gaan over proportionaliteit in geweld, blijkt dus –in de bedachte dialoog- te gaan over de legitimiteit van de staat Israël. Het is weer niet wat het lijkt.
Door principes te veralgemenen kan een stellingname als schijn worden ontmaskerd en de verborgen agenda worden vastgesteld.
Een ander voorbeeld:
Een proponent zegt: “Dit kind moet blijven, want het spreekt goed Nederlands, is hier geboren, heeft hier zijn vriendjes, is hier geworteld …… Het zou onmenselijk zijn hem uit te zetten…..”. Over elk van de onderdelen kan worden gediscussieerd, maar misschien is de verborgen bewering wel: “Geen mens is illegaal”. Ja, dan wordt de discussie wel een andere.
Een bewering als “Geen kind mag vóór het eind van het schooljaar het land worden uitgezet” staat waarschijnlijk ook weer voor iets geheel anders.
p.s.: Een mooi voorbeeld van een verschuiving (zonder agenda) geeft Reve. Op het verwijt dat hij zichzelf herhaalt, antwoordde hij met de vraag wie hij dan wel moet herhalen.
rkh, 25 juli
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten