dinsdag, september 26, 2006

“De toon” als argument

Over woorden als stenen

In de discours van links komt de laatste tijd “de toon” vaak als argument voor, althans wordt zo gebruikt dat deze een argumentatieve waarde krijgt. In de herhaling, in het gepapagaai doet dit gebruik algauw gekunsteld aan en boet daardoor aan kracht in, maar mijn ergernis wordt er niet minder door.
Ook “schaamte” is als argument in opkomst. Als het zo uitkomt, schaamt men zich voor Balkenende of voor Nederland (maar voor bijv. het homohuwelijk of de euthanasiewetgeving juist weer niet). Emoties gaan dus steeds meer opspelen in het debat.

“De toon” als argument lijkt geen toelichting te behoeven, want als het gaat om de tweedeling (jong/oud, arm/rijk, allochtoon/autochtoon, zwart/wit, islamiet/niet-islamiet) behoeft bijna niets rechtvaardiging. Desgevraagd zal men ter verduidelijking zeggen: “De harde toon in het integratie-debat” (dus niet de milde, de hoge, de ironische of de sarcastische). Doorvragen zal misschien wat uitspraken van bewindslieden opleveren. Bijv. van Verdonk over “Het korte lontje van Marokkanen” of van Verdonk op de Dam: “Wij, Nederlanders, doen zoiets niet” of van Zalm op een suggestieve vraag na de dood van Van Gogh: “Ja, het is een oorlog tegen de Islam”. Maar ik vermoed, dat de meeste mensen helemaal geen zinnige onderbouwing kunnen geven voor het verwijt van een te harde toon in het debat. En voorzover er wel onderbouwd wordt, zou mijn vraag zijn wat nu eigenlijk de kritiek is. We hebben hier m.i. met puur onderbuik te maken, zonder inhoud dus.

Het "argument" wil dan ook alleen maar duidelijk maken dat de spreker zelf in het goede kamp zit en de tegenstander in het verkeerde (in die van uitbuiters, racisten en fascisten). De proponent is als de autoritaire vader die tegen zijn zoon zegt: “De toon bevalt mij niet”, waarmee deze zich buiten het gesprek stelt en een oordeel velt. Hier is sprake van morele zelfverheffing die geen tegenspraak duldt. Met “de toon” als argument wil men dus ten tweede de discussie stilleggen.

Maar het is ook allemaal leugen en hypocrisie. Er wordt gedaan alsof men aanhanger is van een hoger moreel principe, namelijk: “Gij zult in een debat geen harde toon aanslaan”. Niets is minder waar, zo gauw het te pas komt zal men zelf op “harde toon” debatteren.


rkh, 25-09-06

3 opmerkingen:

Anoniem zei

Spreuken 16: 21b:
wie op milde toon spreekt, heeft meer overtuigingskracht.

Spreuken 15
1. Een zacht antwoord keert de grimmigheid af, maar een krenkend woord wekt de toorn op.
2. Uit de woorden van de wijzen spreekt een overvloed aan kennis, uit de mond van dwazen komt alleen maar dwaasheid.
7. De woorden van de wijzen zaaien kennis, zo niet de geest van de dwazen.
18. Een driftkop wakkert ruzie aan, wie kalm is sust een twistgesprek.
23. Een mens vindt vreugde in een goedgekozen antwoord, de juiste woorden op de juiste tijd – hoe voortreffelijk is dat.

DIXI zei

Ik vermag niet in te zien waar dit een reactie op is.

Anoniem zei

Het zijn associaties naar aanleiding van de blog. Of mogen die niet?