donderdag, september 30, 2010

Over tegennatuurlijke daden

Een dynamisch systeem is altijd op weg naar een volgend evenwicht. Verstoringen vanuit het systeem zelf of vanuit de omgeving zorgen voor de dynamiek. Maar ook het bereiken van een houdbaarheidsdatum zet aan tot bewegen (zie: Negatie als bewegingsprincipe ).
Terugkoppeling zorgt voor correctie en nieuw evenwicht.
De neiging bestaat terugkoppelingsmechanismen uit te schakelen of op zijn minst te beheersen. Ik noem dit "beschavingsoffensief" -for the sake of the argument- "tegennatuurlijk". Een systeem moet immers ademen en niet worden afgeknepen.

Zo'n dynamisch systeem is de economie. Een loonsverhoging bijv. die de stijging van de arbeidsproductiviteit te boven gaat, verstoort het evenwicht tussen kapitaal en arbeid.
Reacties hierop zijn dan bijv.: inflatie, reorganisatie, automatisering.
Deze mechanismen brengen kapitaal en arbeid tot een nieuw evenwicht resp. door de prijs te verhogen, de loonkosten te verlagen en de arbeidsproductiviteit te verbeteren.

Maar beleid is inflatie tegen te gaan.
Reorganisatie met ontslag wordt in en uit principe tegengewerkt door vakbonden, cao's en wetgeving.
En automatisering? Ik weet niet of dat officieel wordt tegengewerkt. Maar ik wil wel herinneren aan de automatiseringsbelasting van Den Uyl, waar overigens niets van terecht is gekomen.

rkh, 29-09-10

donderdag, september 16, 2010

Sommige burgers zijn meer gelijk

Ik ben tegen dubbele paspoorten. De Bijbelse wijsheid van "Gij zult geen twee heren dienen"* geeft mij zekerheid over de juistheid van de keuze. Maar de rechtvaardiging hier is een rechtsstatelijke.

Eén van de fundamenten van de democratische rechtsstaat is, dat alle burgers gelijk zijn voor de wet. Maar, als alleen sommige burgers een tweede nationaliteit kunnen bemachtigen dan is het de facto wel gedaan met die gelijkheid. Het is dan meer van "All animals are equal but some are more equal".
De mogelijkheid van het hebben van een tweede paspoort creëert een nieuw type burger naast de gewone burger: de burger+. Alleen de burger+ kan en mag kiezen uit de beste van twee werelden.

De burger+ die zich onttrekt aan ons strafsysteem, kan zich -hoewel hier veroordeeld- rechtens en ongestraft vestigen in zijn thuisland. Een gewone burger heeft die mogelijkheid niet. In naam der wet wordt recht gedaan, maar de vogel is onderwijl wel gevlogen.

In een rechtsstaat zijn voor alle burgers de rechten en plichten gelijk. Maar in de praktijk wordt de één opgeroepen voor krijgsdienst in den vreemde (wat bij wet verboden is!) en de ander niet. De één mag of moet stemmen voor het Turkse parlement, de ander niet.

Dit juridisch monstrum van twee paspoorten tast de rechtsstaat en het rechtsgevoel aan, maar niemand die zich daar om bekreunt. Het onderliggende probleem is dat ongelijke gevallen gelijk behandeld worden.

rkh, 14-09-2010


* Een Marokkaanse staatsecretaris kreeg onlangs van de staat Portugal een paspoort als cadeau. Koning Mohammed gooide hem meteen uit zijn regering.

maandag, september 13, 2010

Het probleem van benoemen

Bestuurders en politici die komen met "Problemen moet je benoemen!", daar heb ik moeite mee.

Een eerste bezwaar is, dat ze slachtoffers en zaakwaarnemers in de kou zetten. Want de moeite die het heeft gekost een probleem geaccepteerd te krijgen, wordt achteloos genegeerd.
"Problemen moet je benoemen" is dan ook meer een bezweringsformule, bedoeld om onrust te dempen en problemen te verhullen.

Een tweede bezwaar is, dat totaal voorbij gegaan wordt aan waarom een bepaald probleem niet eerder is benoemd. Wie de redenen daarvan niet weet, de mechanismen niet kent, begrijpt het probleem niet en komt niet met een goede oplossing.
Het statement is uitdrukking van gemaksdenken.

Mocht dus een Doekle Terpstra weer komen met "Benoemen en Bouwen" dan is simpel de vraag: "Dat is makkelijk gezegd, maar waarom is er dan niet eerder benoemd?".

rkh, 12-09-2010