dinsdag, oktober 27, 2009

Zonder oplossing geen probleem

Het is des mensen om problemen te ontkennen, te negeren, te ridiculiseren, te verhullen of te relativeren. Want wie een probleem accepteert, is daarmee probleemeigenaar geworden. Met alle gevolgen van dien.

Trouw positioneert zich als de krant van Groenlinks (ter info: de huidige hoofdredacteur was vroeger lid van de CPN). Elk artikel in de krant dat dit gedachtegoed uitdraagt en verschijnt op internet, kan rekenen op een uitermate negatief onthaal. Zoals omgekeerd, Ephimenco -de “rechtse” commentator van Trouw- bijna altijd veel bijval krijgt. Aan die negativiteit zou de krant -uit het oogpunt van imagobeheer- iets moeten doen. Maar wat? Dat is onduidelijk en daarom zal de redactie er geen probleem van maken.

Overbevolking is een probleem. Maar bevolkingspolitiek stuit algauw op wetten en bezwaren. Dus is het vooralsnog geen thema in de politiek.

Een probleem accepteren betekent werk, verantwoordelijkheid nemen, mogelijk negatieve publiciteit en afbreukrisico. En daar houden bestuurders en politici niet van. Is een oplossing en dus een handelingsperspectief niet binnen bereik vanwege wetten, stand techniek, financiën of weerstand vanuit de bevolking, dan is dat een reden te meer om een probleem gewoon te negeren.
Het “U heeft geen oplossing!” moet dan ook als noodkreet worden begrepen, opdat er maar geen probleem moge zijn.

rkh, 26-10-2009

zaterdag, oktober 24, 2009

The Conspiracy of Silence van politiek en media

In 1978 is voor 3000 Roma-zigeuners een soort generaal pardon afgekondigd. Deze mensen en hun vele navolgers hebben Nederland niet verrijkt. Daarover is consensus. De tijd van toen en de problemen van later zijn gemakkelijk terug te halen. Wat ligt meer voor de hand dan de spraakmakers van die tijd op het journalistieke hakblok te leggen en om de rol van de media te analyseren? Alleen het gebeurt niet en zal niet gebeuren.

Een TV-programma “Welcome Home”, dat op Schiphol exclusief ex-asielzoekers opvangt die van vakantie terugkeren uit het land dat ze zeggen te zijn ontvlucht. Zo’n programma zal niet te zien zijn.

De 26.000 gezichten zijn onder dak. Maar wie zijn de verliezers? Welke autochtoon wacht daardoor nog steeds op een woning? Soms zie je een oproep in de krant om te komen met verhalen voor een nog te maken programma. Niets gezien, niets gehoord.

De gevestigde politici en de gevestigde media hullen zich in een zwijgen, want Wilders mag niet in de kaart worden gespeeld, aan de intenties van de programmamakers mag niet getwijfeld kunnen worden, het draagvlak mag niet worden ondermijnd, er moet een handelingsperspectief geboden worden en we moeten het vooral leuk houden met elkaar.
Het is dus niet vreemd, dat hier zowel als in Duitsland immigratie/integratie geen thema was in de laatste verkiezing.


rkh, 21-10-2009

donderdag, oktober 22, 2009

De prijs van concurrentie

De prijs brengt vraag en aanbod bij elkaar. Bij concurrentie –zonder fysieke schaarste- wordt op den duur de prijs gelijk aan de kostprijs. Dat betekent dat uiteindelijk één partij overblijft of –en dit is waarschijnlijker- dat er geen aanbod meer is, ondanks de vraag. Dus dat hier geen schoen meer wordt gemaakt, geen pot meer wordt gebakken, geen poetsvrouw meer beschikbaar is. Concurrentie heft –naar haar aard- zichzelf op. Wat verdwijnt zijn ambachten, oude beroepen, industriële producten en de daarbij behorende arbeidsplaatsen.

Op vele manieren is tijd te rekken. Denk aan: patenten, innovaties, nichemarkten. Is er aan een product of dienst niets meer te verbeteren dan kan winst gezocht worden in omzet. Kosten kunnen worden teruggebracht door intelligentere organisatie, betere logistiek, invoering van techniek en door loonkosten te verlagen.
De overheid kan de btw verlagen, loonkostensuppletie geven, export bevorderen, import belasten. Maatregelen die tegen de vrije markt gedachte ingaan en alleen maar uitstel van executie zijn. Merk op, dat wat de één dan op de prijs verdient door allen -via belastingen- wordt betaald.

Het proces van de teloorgang van concurrentie wordt versneld door hoge loonkosten en een inflexibele arbeidsmarkt.

Er zal altijd vraag zijn naar aspirine. Maar als in en door een concurrerende markt geen droog brood is te verdienen aan een zo uitontwikkeld product als aspirine dan zal er geen aanbod meer zijn vanuit de marktsector, ook al is er geen tekort aan grondstoffen. Zo zal ook de boer door de marktwerking noodzakelijkerwijs uit Nederland etc. verdwijnen of ambtenaar worden in dienst van Natuurbeheer. Zie ook de postbezorging over de afgelopen decennia.
Een aspirine kan nog een kleurtje of smaakje krijgen en daardoor voor een tijd zorgen voor werkverschaffing. Maar voor een boer zijn alle mogelijkheden (vergroting bedrijf, melkrobots, schapenkaas aan huis verkopen, subsidies) wel zo’n beetje uitgeput.

Het is één van de paradoxen van deze tijd dat welvaart noodzakelijk samengaat met schaarste en verschraling.

rkh, 20-10-09

dinsdag, oktober 20, 2009

De straat regeert, de wet is logen*

Thom de Graaf –burgemeester van Nijmegen en prominent lid van D66- zei kort geleden voor de radio, dat kraken niet moet worden verboden. Krakers dragen bij aan de strijd tegen leegstand en hun steun kan daarbij goed worden gebruikt.

Hier doet een democraat beroep op de straat om de uitvoering van beleid en bestuurlijke maatregelen een handje te helpen! Kennelijk ziet hij dit verbond van krakers en “linkse politici” als redelijk alternatief voor de parlementaire democratie.

Maar zo lust ik er nog wel een paar. Bijv. moslims gebruiken om het nationale Midden-Oosten beleid bij te stellen. Of Marokkanen en krakers inzetten om zich als bruinhemden op straat en in zalen te gedragen tegenover Wilders en zijn trawanten. Of anarchisten aanmoedigen het vreemdelingenbeleid bij te stellen middels fikkies en intimidaties.

Over zijn Idee heeft De Graaf duidelijk niet nagedacht. Evenmin kennelijk over de Rechtswillekeur van dit moment, waar nu de sterken en vluggen als eersten legaal een woning kunnen bemachtigen. Want daar hoor je deze jurist niet over.

Maar waarom zegt deze man zoiets en waarom ziet hij er de onhoudbaarheid niet van in? Het antwoord is ontluisterend: krakers zijn ons soort mensen en dan is algauw alles welgedaan en wordt de krakerswerkelijkheid de norm.
Journalisten willen er ook graag bijhoren, dus daar kun je geen kritische vragen van verwachten.


* De Internationale van Henriëtte Roland Holst: “De staat verdrukt, de wet is logen.”


rkh, Luxemburg, 11-10-2009

maandag, oktober 19, 2009

Emoties zonder antidotum

Ik erger mij wild aan mensen die in het openbaar bellen. Vooral als het geluid boven het normale gespreksniveau uitstijgt. En dat is om één of andere reden bijna altijd het geval. Zelfs met Bach in de oren red je het niet. In woorden van Sartre: “L’enfers, c’est les autres”.

Hier is iets merkwaardigs aan de hand, want van kinderen kan ik veel hebben. Dus is het niet alleen de beller die de emotie constitueert. Mijn waarden- en normensysteem bepaalt ook mede de emotie. Het is weer het bekende Husserliaanse verhaal van object én subject, die samen de ervaring maken.

Een waar inzicht, maar één dat mij niet milder stemt. Bij kinderen wint de vertedering het van de ergernis. De éne emotie drukt als het ware de andere weg. Maar tegenover ergernis over wild praters (Henk Hofland) staat geen andere, compenserende emotie en die kan ik ook niet met de Rede oproepen. De ergernis en soms woede en met name mijn aandeel daarin wil ik ook helemaal niet begrijpen. Daarvoor dringt het object zich toch te veel aan mij op.
Wanneer iemand opzettelijk rook in mij gezicht blaast, protesteer ik ook. Oder? Ik voel mij niet verplicht tegenover onbeschaafdheid beschaafdheid te zetten.

rkh, Staufen, 14-10-2009

dinsdag, oktober 06, 2009

De primitieve moraal van Ons Soort Mensen

Roman Polanski is in Zwitserland opgepakt. Hem wacht uitlevering aan de VS. In een grijs verleden heeft hij een 13-jarig meisje misbruikt. Hij ontliep zijn straf door naar Frankrijk de benen te nemen. Tot zover de casus.

De culturele elite en wie daar verder bij wil horen, is in shock en spreekt van een “ongekend cultureel schandaal”. Waaraan wordt toegevoegd, want de schijn van rationaliteit en redelijkheid moet worden hooggehouden: het is al zo lang geleden, traumatische jeugd gehad, zijn vrouw is vermoord, omgekeerde klassejustitie, rechters hebben gerommeld (Roodnat), het waren andere tijden met een andere moraal (Roodnat), groot cineast, meisje zag er ouder uit, meisje heeft hem vergeven, al jaren gedraagt hij zich fatsoenlijk, Zwitserland fout na de oorlog en het gaat hier om foute Amerikanen (Jack Wouterse), dit legt een beangstigende kant van de VS bloot (minister Frédéric Mitterand). Dit zijn geen argumenten ter onderbouwing (want flinterdun en soms onzinnig), maar toelichtingen bij een keuze. Dan resteert alleen nog de vraag: Vanuit welk Idee wordt deze keuze gemaakt?

Volgens mij constateren die mensen -waaronder Joyce Roodnat van de NRC (P&W, 28/9) en Jan Mulder- dat één hunner wordt aangevallen en gaan daarop en daarom in een primitieve reflex eensgezind voor en achter Polanski staan. Zoals ook de fanatieke monarchisten in tijden van nood zich onvoorwaardelijk achter het koninklijk huis scharen. Hoe groot het aantal postbussen op het werkpaleis ook is, de koning heeft altijd gelijk.

Daartegenover “het volk”, dat meent nooit op zo’n uitzonderingspositie te zullen kunnen bogen en daarom in zijn verongelijktheid vindt dat het recht zijn loop moet hebben. Of misschien toch wel vanuit een diep besef van wat recht is.

Het is “Quod licet jovi, non licet bovi” (Wat Jupiter mag, is daarom nog niet toegestaan aan een rund) tegenover “Gelijke monniken, gelijke kappen”. De zoveelste kloof.

rkh., 4-10-2009

vrijdag, oktober 02, 2009

Kansen in een situatie van onzekerheid

Het verwijt te generaliseren geeft slechts uiting aan ongenoegen en afkeuring. Het gaat hier niet om feiten. “Generaliseren” is een woord dat als steen wordt gebruikt.

Generaliseren doe je in de Natuurkunde. Daar mag gezegd worden, dat ijzer bij verwarming uitzet. Deze wet geldt, onafhankelijk van tijd en plaats (tot het tegendeel is bewezen).

In het sociale verkeer zijn zulke absolute, algemene uitspraken niet te doen. Volgens minister Ter Horst wordt gezegd: “Elke moslim is terrorist” (P&W, 22/9). Dat lijkt mij stug en de bewijslast ligt bij haar.
In het intermenselijke verkeer gaat het om waarschijnlijkheden: Deze moslim voor mij zou met een kans van zus op zoveel terrorist/meeloper/antiwesters/agressief/onbeschoft/ vervelend/kostenpost kunnen zijn. Het gaat hier om waarschijnlijkheidsuitspraken, niet om generalisaties in de zin van de natuurkunde.

In een situatie waarin het moeilijk is te onderscheiden tussen bok en geit, te discrimineren dus, geldt de ervaringsregel “Neem het zekere voor het onzekere”. Een waarschijnlijkheidsuitspraak gevoegd bij deze ervaringsregel zet in de hersenen alle seinen op rood. En zo kan 0.02% in 100% veranderen.


rkh, 30-09-2009