Islam als oorzaak

“ISIS heeft niets te maken met de Islam”, aldus Obama en ook Cameron. Beide heren gaan hier impliciet en onbewust uit van het natuurwetenschappelijke verklaringsmodel. Dit is de monocausale redenering van de natuurwetenschap: Als A niet altijd en overal B tot gevolg heeft dan kan A geen oorzaak zijn van B. Geen speld tussen te krijgen.

Dus concluderen beide heren tevreden: Islam kan geen oorzaak zijn van terrorisme, want er zijn ook goede moslims en dus heeft de Islam niets te maken met terrorisme, met ISIS. Alsof er –per analogie- wordt gezegd: Zwaartekracht kan geen oorzaak zijn van het naar beneden vallen van appels, want –kijk maar!-  sommige (nog niet rijpe) appels blijven aan de boom hangen en dus heeft zwaartekracht niets met vallen te maken.

Wij weten wel beter: maatschappijwetenschap is geen natuurwetenschap.

“ISIS heeft niets te maken met de Islam” is trouwens ook een zeer vreemde uitspraak, omdat de scheiding van Kerk en Staat nu juist één van de wezenskenmerken is van onze rechtsstaat. En dus is het niet aan overheidsdienaren te zeggen welke religie de ware is. Obama en Cameron zitten er –met hun dhimmiegedrag- rechtsstatelijk goed naast.

rkh, 29-10-2014

“Meten met twee maten” als argument

Wie een ander verwijt te meten met twee maten, lijkt a priori het gelijk aan zijn kant te hebben. Want wie kan er nu tegen gelijkheid zijn? Gelijkheid is immers een basisconcept van elke moraal. Hier geconcretiseerd als: “Gelijke gevallen, gelijk behandelen”.

Dit principe is weliswaar niet leeg, maar stelt anderzijds inhoudelijk ook weinig voor. Want zegt niet wanneer gevallen gelijk zijn. En dat wordt nu precies door de eigen cultuur –het eigen waarden- en normensysteem- bepaald. Er is dus weinig cross-culturals aan“Gelijke gevallen, gelijk behandelen”.

Ik sla een mug dood. Een boeddhist doet dat niet. Voor hem staan mug en mens op gelijk niveau. Voor mij niet. Daarom is het verwijt “te meten met twee maten” (wel een mug doodslaan, maar niet een mens) in dit geval voor mij geen argument. En dus is de conclusie, dat we het gewoon niet met elkaar eens zijn.

Zeggen dat we fundamenteel van mening verschillen heeft iets ongemakkelijks, omdat a) je als redelijk mens geen redelijk antwoord hebt en dat voelt als falen (als zelfbenoemd intellectueel), en omdat b) je je eigen cultuur als Leitkultur neemt en dat voelt als zelfverheffing. De behoefte aan dialoog en zelfverachting zit diep.

rkh, 29-10-2014