Dutchness

In Nederland gaan personeel en directie anders met elkaar om dan in bijv. Frankrijk. Dat komt, omdat Nederland een egalitair land is en Frankrijk niet. Air France en KLM -sinds enkele jaren gefuseerd- hebben daar mee te dealen. Dit is gewoon een feit. Het kost ons trouwens ook weinig moeite eigenschappen van bijv. Duitsers of Belgen* op te noemen.

Waarom is het dan zo moeilijk zoiets als Dutchness te accepteren? Sterker nog: het bestaan ervan wordt soms ontkend of op zijn minst onwenselijk gevonden.

Volgens Maxima bestaat "De Nederlander" niet. Die wijsheid werd haar -naar verluidt- ingefluisterd door Pauline Meurs van de WRR. Een open deur en stroman van jewelste, maar in de huidige context terecht begrepen als een politiek statement van de kosmopolitische elite die staat voor "Weg met ons!" of eigenlijk: "Weg met jullie!".

Mensen als Willem van Schinkel en Jan-Willem Duyvendak geven er (au Foucault) een taalkundige draai aan. Wie "Nederlander" zegt, zegt tevens "Niet-Nederlander" en sluit daarmee mensen uit. Hun insteek is: Uitsluiten en discrimineren mag niet.

De erkenning dat iemand meerdere identiteiten heeft en kan hebben, lijkt een redelijk en slim compromis. En inderdaad je kunt tegelijkertijd "Tukker, Nederlander, Europeaan, vader en arbeider" zijn. Maar wat eigenlijk bedoeld wordt, is dat men Marokkaan in Nederland en Nederlander in Marokko kan en mag zijn. De insteek is hier: Multiculturalisme is oké en spreken van een Leitkultur is uit den boze.

Aan elk van deze drie invals- en aanvalshoeken ligt een hyperindividualisme ten grondslag. Daarin zijn'wereldburger' en 'netwerk' buzzwords.

De vraag naar wat een gemeenschap tot gemeenschap maakt, wordt niet gesteld.

* Een Nederlander schreeuwt naar een Belg aan de overkant: "Hoe kom ik aan de overkant?".

De Belg antwoordt: "Daar bent u al!".

rkh, 10-08-2012