donderdag, juni 13, 2013

Koester je vooroordelen

Baukje Prins -lector Burgerschap&Diversiteit aan de Haagse Hogeschool- vertelde in het radioprogramma ObaLive van 11 juni dit verhaal:
Prins zat in de trein. In het gangpad stond een "Marokkaans uitziende jongen" de metro te lezen. Toen de trein stopte deed deze man een greep in de tas van haar overbuurvrouw en ging er met de beurs vandoor. Prins zag een tweede "Marokkaans uitziende jongen" eveneens wegsnellen en floepte eruit: "Hé, hoor jij er soms bij?!".  Zijn antwoord: "Teringwijf, ik probeer hem juist te pakken". Teruggekeerd bood hij zijn excuses aan voor het woordgebruik. En ook Prins betoonde spijt, want zij had vanuit een vooroordeel gereageerd en was primair op uiterlijk afgegaan.

Prins dacht en zei dus iets, wat zij -naar de morele standaard van de eigen peergroup- niet had mogen denken en zeggen. Daarom: Mea Culpa, weg met mij! Ze heeft van deze ervaring geleerd, dat vooroordelen hardnekkig zijn. De schuld legt Prins bij het "maatschappelijke discours" (lees Wilders), dat zelfs een onversneden Gutmensch sensibel maakt voor kwade inblazingen.

De dubbele boodschap van de filosofe is: vooroordelen zijn hardnekkig, maar ze mogen er niet zijn. Morele dissonantie is niet goed voor de "eigen volksgezondheid". Daarom kun je beter vooroordelen als gegeven nemen en vragen naar de zin en functie daarvan.

Prins heeft nog iets geleerd, alleen wordt dat niet benoemd. En dat is, dat een "Marokkaans uitziende  jongen" in het gangpad de metro leest en vervolgens zich aan andermans eigendommen vergrijpt. Een leermomentje, dat meer beklijft dan een avondje kijken naar "Opsporing verzocht". Wat doet dus Prins de volgende keer in een vergelijkbare situatie? Ze onderzoekt zo onopvallend mogelijk of haar portemonnee en mobieltje veilig zijn (voor het boek in haar hand vreest ze niet). Waarom zo'n natuurlijke reactie veroordelen? Het is immers een kwestie van gezond verstand om in situaties van onzekerheid te kiezen voor zekerheid. Je discrimineert, omdat je niet kunt discrimineren. Dat hadden Baukje Prins en ook haar tegenspeler moeten begrijpen, dan waren excuses over en weer niet nodig geweest en was de omgang minder krampachtig gegaan.

rkh, 12-06-2013

1 opmerking:

Anoniem zei

Scherp gezien Dixi !
Vooral interessant vind ik de invloed van de groep waartoe iemand zich wenst te rekenen op het functioneren van vooroordelen. Baukje wenst zich te rekenen tot wat u zo treffend noemt de groep van "Gutmenschen", niet tot de groep mensen die het "Gute" ter discussie stellen.
Zou het mogelijk zijn "groepvrij" met vooroordelen om te gaan ? Dixi, u lijkt mij er een voorbeeld van dat dit mogelijk is.
Petje af. (Toelichting: ik draag een petje, geen hoed.)
PJ te N