Gevoelskans

Een goede thermometer geeft weliswaar de buitentemperatuur exact weer, maar niet de werkelijkheid. Een thermometer abstraheert nl. van de wind. Met als gevolg dat gelijke temperaturen soms ongelijk zijn. Invoering van de zgn. gevoelstemperatuur lost deze paradox op. Daar zijn tabellen voor: bij -5⁰C op de thermometer en bij windkracht 1 is de gevoelstemperatuur -7⁰C en bij diezelfde -5⁰C op de thermometer maar nu bij windkracht 7 is de gevoelstemperatuur -12⁰C. Anders dan de term “gevoel” doet vermoeden, is het effect reëel. Op de gevoelstemperatuur kleden we ons en maken we dus onze plannen.

Bij de criminaliteitsstatistiek hebben we eenzelfde paradoxale situatie. Criminologen berekenen jouw kans slachtoffer te worden van een vergrijp. Maar hoe exact ook, geen (normaal) mens gelooft die cijfers, in elk geval niet in het huidige Duitsland. Dat laat twitter duidelijk zien, wanneer het op TV weer eens over criminaliteit en de angst daarvoor gaat. Criminologen kijken a.h.w. naar de thermometer, terwijl de mensen een heel andere temperatuur waarnemen en ook daar naar handelen, voelen en denken.

Invoering van een gevoelskans lost ook hier de paradox op. De gevoelskans zou dan bijv. moeten verklaren, waarom in 2017 62% van de Duitse vrouwen parken, bepaalde straten en gelegenheden mijdt en waarom 13% pepperspray en/of een klein wapen bij zich draagt (Maischberger, 11/04).

De thermometer laat de wind buiten beschouwing. De criminoloog laat de onzekerheid weg. Onzekerheid over het functioneren van de instituties, over het slagen van integratie, over het behoud van waarden en normen, over de toekomst van hun (klein)kinderen. Niet dat de criminoloog het daar niet over heeft, maar het zit niet in de cijfers. En daarom overtuigen zijn cijfers niet.

rkh, 14-04-2018