Sociologen met een boodschap

De critici van de multiculturele samenleving worden nu ook al aangevallen vanuit een taalkundige hoek. Met dank aan Foucault.
Het verhaal is: Wie iets benoemt, zegt iets maar tegelijkertijd ook iets niet. Wie “crimineel” zegt, zegt tegelijkertijd “geen goede burger”. Wie “illegaal” zegt, zegt ook “niet-legaal”. Wie “allochtoon” zegt, zegt tegelijkertijd ook “niet-autochtoon”. Benoemen leidt tot uitsluiting.

De sociologen Jan-Willem Duyvendak en Willem van Schinkel* slaan ons met dergelijke, ogenschijnlijk, open deuren om de oren, waarbij het woord “Allochtoon” de boosdoener is. Maar hoe moet de allochtoon dan heten?**
Is het schieten opgehouden na de ban op het woord “Bijlmer”?
En zouden de heren ook zo moeilijk doen over de dichotomie “leerling-meester”?
Dit zijn weliswaar kwinkslagen, maar de ondertoon is serieus. Want de werkelijkheid, de menselijke natuur, verander je niet zo maar met woorden of door woorden te schrappen***.
En doen de heren soms moeilijk over de actie “I’Amsterdam”, die alle niet-Amsterdammers buitensluit? Ik denk het niet.

Hun eigenlijke punt is de dreigende teloorgang van het multiculturele Ideaal van Gelijkheid voor alles en iedereen. Sleutelterm hierbij is “Uitsluiting”. Maar dit is –net als “uitbuiting” uit de politieke economie- geen wetenschappelijke term. Uitsluiting is het verwijt en Gelijkheid het doel. Met hun taalkundige exercitie willen ze een wetenschappelijke onderbouwing suggereren en hun eigenlijke doelstelling verhullen.
Dit alles is de wetenschap voorbij.

rkh, 5-11-09

* Hij was zomergast van Bas Heijne.
** Het is een “begging the question”. Er is een kwestie en daar wordt totaal aan voorbij gegaan.
*** Foudraine (“Wie is van hout?”) hoopte met architectuur en taal de werkelijkheid te veranderen.