woensdag, juli 01, 2009

Zeggen en niet zeggen

Wouter Bos houdt er een rare manier van redeneren op na. Eerst bekent hij schuld en vervolgens voert hij ter verdediging en ter verontschuldiging(!) aan: “Iedereen was toentertijd voor/tegen, dus ik ook”. Ik heb hem zoiets herhaaldelijk horen zeggen. Maar met zo’n uitspraak wordt de net beleden schuld alweer ontkend. Als iedereen schuldig is, is immers niemand schuldig. Bevestiging en ontkenning, Ja en Nee kunnen in de logica van Bos moeiteloos samengaan. Hij verstaat de kunst om in één beweging iets te zeggen en niet te zeggen. Het is zijn woord tegen het zijne. Dit is de logica voorbij.

Op de laatste partijbijeenkomst in Arnhem zei Bos: “Van Volkskrant-interview tot zonnebril, het spijt mij oprecht. Het leidt de aandacht af van waar het over moet gaan” (VK, 29/7/09). In de eerste zin verklaart Bos zich schuldig. Maar waarom die spijt? Omdat bijv. het declareren van een verloren Ray Ban zonnebril moreel slecht is? Nee. Hij heeft spijt, omdat het afleidt. Kortom, de tweede zin heft de strekking van de eerste op. Ook hier dus weer zeggen en niet zeggen. Zijn spijt betekent helemaal niets. Hij had moeten zeggen: “Van Volkskrant-interview tot zonnebril, het spijt mij oprecht. Punt.”.
De afwezigheid van schuldbesef wordt nog eens onderstreept door de oproep -op diezelfde partijbijeenkomst- om “niets steeds tijdens bijeenkomsten op elkaar te zitten vitten”. Bos vindt kennelijk, dat het geen pas geeft kritiek te hebben op zijn declareer-gedrag.


rkh, 30 juni

6 opmerkingen:

Anoniem zei

"Als iedereen schuldig is, is niemand schuldig" lijkt mij onjuist. In de praktijk zie je immers ook dat dan "iedereen" wordt gestraft, in dit voorbeeld: het aantal zetels keldert als straf op de collectieve zonde.
Of zie ik dat fout ?
PJ te N

DIXI zei

Ja, de PvdA is en wordt collectief afgestraft. Dat staat buiten kijf.
Maar los daarvan blijft de vraag: Wie is schuldig? Wanneer iedereen schuldig/verantwoordelijk wordt verklaard, dan zal niemand in het bijzonder de verantwoordelijkheid krijgen en nemen.
Je ziet dat dus fout!

Anoniem zei

De stelling moet dus eigenlijk luiden "als iedereen schuldig is, is de leider daarvoor verantwoordelijk" en niet "... is niemand schuldig".
Voorbeeld uit de schoolpraktijk: als alle kinderen iemand pesten, is niet ineens niemand schuldig. Ze worden collectief gestraft, en wellicht de informele leider uit de klas ook nog extra onder handen genomen.
PJ te N

DIXI zei

Als iemand au (=à le)Bos zegt: "Iedereen is schuldig, dus ik ook" dan is dat vanuit de logica gezien een simpele instantiatie en correct. Dat laat onverlet dat er waarheid zit in de onlogische uitspraak "Iedereen schuldig dan niemand schuldig".

Raakt een leraar bij het propjes schieten ernstig gewond en levert onderzoek niets op dan kan er wel van een collectieve schuld gesproken, maar toch blijft het onbevredigend. Dat gevoel drukt mijn oneliner uit, die overigens niet van mij is.

Anoniem zei

Als ik het goed begrijp is de uitspraak dus niet bedoeld als waarheid maar als een gevoel, een soort "wir haben es nicht gewusst".
PJ te N

DIXI zei

Misschien dat je blijft hangen in: "Iedereen IS schuldig ...".

Dat moet gelezen worden als: "Als Bos iedereen schuldig verklaard dan wordt er niet meer gezocht naar de ware schuldige en zal deze zich van bijna alle smetten vrij wanen".