De prijs van concurrentie

De prijs brengt vraag en aanbod bij elkaar. Bij concurrentie –zonder fysieke schaarste- wordt op den duur de prijs gelijk aan de kostprijs. Dat betekent dat uiteindelijk één partij overblijft of –en dit is waarschijnlijker- dat er geen aanbod meer is, ondanks de vraag. Dus dat hier geen schoen meer wordt gemaakt, geen pot meer wordt gebakken, geen poetsvrouw meer beschikbaar is. Concurrentie heft –naar haar aard- zichzelf op. Wat verdwijnt zijn ambachten, oude beroepen, industriële producten en de daarbij behorende arbeidsplaatsen.

Op vele manieren is tijd te rekken. Denk aan: patenten, innovaties, nichemarkten. Is er aan een product of dienst niets meer te verbeteren dan kan winst gezocht worden in omzet. Kosten kunnen worden teruggebracht door intelligentere organisatie, betere logistiek, invoering van techniek en door loonkosten te verlagen.
De overheid kan de btw verlagen, loonkostensuppletie geven, export bevorderen, import belasten. Maatregelen die tegen de vrije markt gedachte ingaan en alleen maar uitstel van executie zijn. Merk op, dat wat de één dan op de prijs verdient door allen -via belastingen- wordt betaald.

Het proces van de teloorgang van concurrentie wordt versneld door hoge loonkosten en een inflexibele arbeidsmarkt.

Er zal altijd vraag zijn naar aspirine. Maar als in en door een concurrerende markt geen droog brood is te verdienen aan een zo uitontwikkeld product als aspirine dan zal er geen aanbod meer zijn vanuit de marktsector, ook al is er geen tekort aan grondstoffen. Zo zal ook de boer door de marktwerking noodzakelijkerwijs uit Nederland etc. verdwijnen of ambtenaar worden in dienst van Natuurbeheer. Zie ook de postbezorging over de afgelopen decennia.
Een aspirine kan nog een kleurtje of smaakje krijgen en daardoor voor een tijd zorgen voor werkverschaffing. Maar voor een boer zijn alle mogelijkheden (vergroting bedrijf, melkrobots, schapenkaas aan huis verkopen, subsidies) wel zo’n beetje uitgeput.

Het is één van de paradoxen van deze tijd dat welvaart noodzakelijk samengaat met schaarste en verschraling.

rkh, 20-10-09