maandag, mei 07, 2012

Afspraak of niet


Het begrotingstekort moet naar 3% of minder van het BNP. Daar is begrijpelijkerwijs veel verzet tegen. Maar het zou dom zijn om op dit moment aan de bezwaren tegemoet te komen. Hoewel -toegegeven- de huidige norm  tot op zekere hoogte willekeurig is en tot sociale ellende leidt.

De rationale van deze redenering is simpel, dat als afspraken worden genegeerd, er überhaupt geen afspraken meer te maken zijn. Betrouwbaarheid* is een hoog goed.
Natuurlijk kunnen afspraken worden herzien, alleen niet in tijden van crisis of wanneer het toevallig goed uitkomt.
Bijkomend voordeel van deze amorele keuze voor "Afspraak is afspraak" is, dat dan in slechte tijden niet eindeloos over de norm wordt gediscussieerd. Iedereen weet waar die aan toe is.

GroenLinks maakt het -als het over regels gaat- helemaal bont. Die partij heeft in haar reglement staan, dat een kamerlid hooguit drie termijnen mag blijven zitten. Maar datzelfde reglement biedt de mogelijkheid van dispensatie. Dat kan dus niet, dat is onlogisch. De mogelijkheid van dispensatie haalt het principe onderuit.

De uitdrukking "Uitzonderingen bevestigen de regel" moet nodig vervangen worden door "Uitzonderingen heffen de regel op".

* Een morele waarde, maar je kunt het ook simpel zien als een conditio sine qua non voor het samenleven. En dan heb je het weer over rationaliteit.

rkh, 7 mei 2012

12 opmerkingen:

Anoniem zei

"Uitzonderingen heffen de regel op". Daar ben ik geen voorstander van. "Uitzonderingen bevestigen de regel" dateert van de 18e eeuw. In 1775 vermoedde Lagrange dat, op eindig veel uitzonderingen na, elk oneven getal 2n + 1 ≥ 3 geschreven
kan worden als 2n + 1 = p + 2q, (p en q priem en oneven). 2n + 1 = 3, 5 en 7 zijn enkele voorbeelden van uitzonderingen.
Mijn stelling is dat het zonde zou zijn om een regel op te heffen wegens een uitzondering.
PJ te N

DIXI zei

Een punt(je).
Maar kun je ook zeggen hoe uitzonderingen een regel bevestigen?

Anoniem zei

Een uitzondering bevestigt een regel omdat de uitzondering zonder die regel niet als uitzondering zou bestaan.

DIXI zei

Als ik het goed begrijp, bevestig je hier (vooral?) de uitzondering.

DIXI zei

De jeugd van tegenwoordig, toch.

Anoniem zei

Alternatief is om het begrip "uitzondering" uit onze taal te verwijderen. Echter de realiteit is dat waar regels worden ontdekt (of gecreeerd) van die regels wel eens wordt afgeweken en hoe zullen wij die afwijking dan noemen ? Voorstel: "afwijking". En dat is een synoniem van "uitzondering".

Anoniem zei

De regel zegt: een schaap heeft vier poten. Komt iemand met een schaap met vijf poten dan veranderen wij niet de regel. Veeleer zien wij ons door deze uitzondering bevestigd in de regel.

Het is wellicht zinvol om onderscheid te maken tussen in de natuur ontdekte regels en door mensen opgestelde regels. De ontdekte regels kennen uitzonderingen en met de opgestelde regels wordt gesjoemeld (sommigen noemen sjoemelen ook wel "uitzonderingen maken").

Groet met knipoog van de jeugd van tegenwoordig.

DIXI zei

"Uitzonderingen bevestigen als uitzondering dat er een regel is".
Inderdaad.

Dat is een analytisch ware uitspraak, een truïsme dus dat niets toevoegt.

Anoniem zei

"Uitzonderingen bevestigen de regel" is geen truïsme. Het maakt bijvoorbeeld duidelijk dat de gedachte "Uitzonderingen heffen de regel op" onjuist is.
PJ te N

DIXI zei

Sorry.

"Uitzonderingen bevestigen (als uitzondering) de regel" is een truïsme, zoals "De bal is rond" een truïsme is.

Sorry, nogmaals.

Anoniem zei

U ziet het echt even wat minder scherp. "Uitzonderingen bevestigen de regel" is geen truïsme, net zomin als "Uitzonderingen heffen de regel op".
Misschien helpt het volgende u om het te begrijpen. Als iemand beweert dat de bal rond is, komt niemand met de vraag "kun je ook zeggen hoe de bal rond is ? " (vergelijk uw 1e reactie op mijn 1e actie).
PJ te N

DIXI zei

Een uitzondering kan alleen als uitzondering bestaan als er een regel is. Kwestie van semantiek en logica. Een truïsme dus.

Ik sluit me aan bij: "Anoniem zei...
Een uitzondering bevestigt een regel omdat de uitzondering zonder die regel niet als uitzondering zou bestaan."